حد نصاب معاملات فصلی چیست؟ | توضیح کامل همراه با مثال
تعریف حد نصاب معاملات فصلی
حد نصاب در معاملات فصلی به حدی از مبلغ معاملات گفته می‌شود که اگر یک معامله از آن بالاتر باشد، باید به صورت جداگانه (تفکیکی) در گزارش فصلی درج شود. در صورتی که مبلغ معامله کمتر از حد نصاب باشد، می‌توان آن را به صورت تجمیعی (بدون مشخصات کامل طرف معامله) در گزارش ذکر کرد.
مبنای قانونی حد نصاب
بر اساس تبصره ۳ ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم، سازمان امور مالیاتی مکلف است هر ساله حد نصاب معاملات کوچک را بر اساس شاخص‌های اقتصادی به‌روزرسانی و اعلام کند. این حد نصاب برای تفکیک بین گزارش‌های کامل و تجمیعی بسیار مهم است.
حد نصاب معاملات فصلی در سال ۱۴۰۴
بر اساس آخرین بخشنامه اعلام‌شده، حد نصاب معاملات کوچک در سال ۱۴۰۴ برابر با ۲۵۰ میلیون ریال (۲۵ میلیون تومان) است. به این معنا که اگر مبلغ یک معامله کمتر از این عدد باشد، نیازی به ذکر شماره اقتصادی طرف مقابل نیست و می‌توان آن را در ردیف معاملات تجمیعی گزارش داد.
مثال عددی کاربردی
فرض کنید یک فروشگاه تجهیزات اداری در فصل تابستان، ۱۵ بار خرید از یک فروشنده داشته که مجموع آن‌ها به ۲۴۰ میلیون ریال رسیده، ولی هیچ کدام به‌تنهایی از ۲۵۰ میلیون ریال بیشتر نبوده‌اند. در این حالت، فروشگاه می‌تواند کل خریدهای آن فروشنده را به‌صورت تجمیعی و بدون وارد کردن اطلاعات کامل طرف مقابل گزارش کند. اما اگر فقط یکی از فاکتورها، مثلاً ۲۶۰ میلیون ریال باشد، آن فاکتور باید به‌صورت تفکیکی با درج شماره اقتصادی گزارش شود.
تفاوت گزارش تجمیعی و تفکیکی
- تفکیکی: شامل مشخصات کامل طرف معامله، شماره اقتصادی، شناسه ملی، مبلغ، نوع کالا یا خدمت
- تجمیعی: فقط مجموع خریدها یا فروش‌های خرد، بدون نیاز به مشخصات کامل
گزارش تجمیعی بیشتر برای خریدهای روزمره، خرده‌فروشی‌ها و هزینه‌های متفرقه استفاده می‌شود. در مقابل، معاملات بزرگ یا سازمان‌یافته باید به‌صورت تفکیکی ارسال شوند.
جمع‌بندی
شناخت حد نصاب معاملات فصلی و استفاده صحیح از آن در تهیه گزارش‌های فصلی، موجب کاهش خطا، صرفه‌جویی در زمان و جلوگیری از جریمه‌های احتمالی می‌شود. توصیه می‌شود قبل از ارسال گزارش در سامانه TTMS، اطلاعات فاکتورها بر اساس حد نصاب بررسی و طبقه‌بندی شوند. همچنین مطالعه بخشنامه‌های سالانه سازمان مالیاتی درباره حد نصاب الزامی است.
