شرکت در هیئت حل اختلاف مالیاتی: گزارشی جامع از سیستم ایران
شرکت در هیئت حل اختلاف مالیاتی سیستم مالیاتی ایران، پیچیدگیهای خاص خود را دارد. این سیستم شامل مالیاتهای ملی و محلی است که توسط سازمانهایی نظیر سازمان خدمات مالیاتی ملی اداره میشوند. وجود یک سازوکار قوی برای حل اختلاف، به منظور حفظ عدالت و اعتماد مالیات دهندگان، از اهمیت بسزایی برخوردار است. مفهوم "شرکت" در هیئتهای حل اختلاف مالیاتی میتواند شامل حضور مستقیم در جلسات استماع اعتراضات، نمایندگی از طریق وکلای حقوقی، یا حتی عضویت در برخی کمیتهها باشد. درک این جنبههای مختلف برای هر کسب و کار یا فردی که به دنبال درک یا استفاده از این سیستم است، ضروری است.
سازمان خدمات مالیاتی ملی به عنوان نهاد اصلی اداری و اولین نقطه تماس برای اختلافات مالیاتی عمل میکند، بنابراین درک رویههای آن برای تعامل اولیه بسیار مهم است. حجم بالای اسناد ارائه شده که به نقش مهمی در جنبههای مختلف مدیریت مالیات و حل اختلاف (اعتراضات، اطلاعات تماس، فرمها) اشاره دارند، نشان دهنده نقش محوری آن است. این بدان معناست که مراحل اولیه هر اختلاف مالیاتی احتمالاً شامل تعامل خواهد بود. علاوه بر این، استفاده از عبارت "شرکت در هیئت حل اختلاف مالیاتی" در پرسش ممکن است به روشهای مختلفی تفسیر شود، از صرفاً طی کردن فرآیند اعتراض تا عضویت واقعی در یک نهاد تصمیمگیری. این گزارش باید بر اساس اطلاعات موجود، میزان مشارکت مستقیم مالیات دهندگان فراتر از ارائه پرونده خود را روشن کند.
مالیات بر درآمد حقوق سال 1404
کیان حساب پاکدشت ـ شرکت در هیئت حل اختلاف مالیاتی
2. چشم انداز نهادهای حل اختلاف مالیاتی:
- سازمان خدمات مالیاتی ملی:
- نقش در ارزیابیها و حسابرسیهای مالیاتی اولیه. مسئول اجرای قوانین مالیاتی است.
- رویههای اعتراض اداری داخلی، مانند بررسی کفایت تحمیل مالیات به مالیات دهندگان اجازه میدهد تا قبل از صدور صورتحساب مالیاتی، قانونی بودن مالیات را مورد اعتراض قرار دهند.
- اطلاعات تماس برای دفاتر مالیاتی منطقهای، مالیات دهندگان میتوانند برای امور مالیاتی معمول با دفتر مالیاتی منطقه ای محلی خود تماس بگیرند.
- NTS همچنین اختلافات مالیاتی را تحت توافقنامههای اجتناب از مالیات مضاعف رسیدگی میکند. موارد متعددی از اختلافات مالیاتی را تحت این توافقنامهها رسیدگی کرده است.
- بخش حامی مالیات دهندگان برای مشاوره در مورد نقض حقوق در طول حسابرسیها. مالیات دهندگان در صورت اعتقاد به نقض حقوق خود در طول حسابرسی مالیاتی میتوانند با این بخش مشورت کنند.
- دادگاه مالیاتی:
- دفتر مستقل تجدیدنظر تخصصی در امور مالیاتی، زیر نظر دفتر نخست وزیر. به عنوان بیطرفترین و مناسبترین نهاد برای اعتراضات مالیاتی در نظر گرفته میشود.
- به عنوان یک نهاد بیطرف برای اعتراض به ارزیابیها در نظر گرفته میشود.
- تصمیمات برای مقامات مالیاتی الزامآور است اما لزوماً برای مالیات دهنده نه. اگر مالیات دهنده در اعتراض برنده شود، مقامات مالیاتی نمیتوانند بیشتر اعتراض کنند.
- فرآیند اعتراض شامل ارسال نامه درخواست ظرف 90 روز پس از دریافت اخطار ارزیابی مالیاتی است.
- صدور رای معمولاً 6 تا 12 ماه طول میکشد. موظف است ظرف 90 روز تصمیم بگیرد، اما در عمل ممکن است تا یک سال طول بکشد.
- برای شرکت در هیئت حل اختلاف مالیاتی حتماً
- هیئت حسابرسی و بازرسی :
- نهاد دیگری برای اعتراض به ارزیابیهای مالیاتی.
- همه آژانسهای دولتی را حسابرسی میکند اما به طور خاص مالیاتی نیست، که به طور بالقوه منجر به نتایج کمتر قابل پیشبینی در اختلافات مالیاتی میشود. نتیجه میتواند نسبتاً غیرقابل پیشبینی باشد.
- سیستم قضایی:
- اعتراضات از دادگاه مالیاتی میتواند به دادگاه اداری یا دادگاه منطقهای انجام شود. این کار باید ظرف 90 روز پس از تصمیم انجام شود.
- اعتراضات بیشتر به دادگاه عالی و سپس دادگاه عالی امکانپذیر است. بیشتر تصمیمات دادگاه در نهایت به دادگاه عالی ارجاع میشوند.
- فرآیند اعتراض قضایی میتواند 2.5 تا 5 سال طول بکشد.
ایران دارای یک سیستم چند لایه برای حل اختلاف مالیاتی است که نشان دهنده تعهد به ایجاد تعادل است، اگرچه ممکن است زمانبر باشد. وجود بررسی داخلی، به دنبال آن اعتراضات به دادگاه مالیاتی مستقل و سپس سیستم قضایی، نشان دهنده یک رویکرد ساختار یافته برای حل اختلاف است. با این حال، مهلتهای تعیین شده (چند ماه، چند سال برای دادگاهها) نشان میدهد که حل اختلافات میتواند یک فرآیند طولانی باشد. دادگاه مالیاتی به دلیل تخصص و بیطرفی ظاهری، مسیر ترجیحی برای اکثر مالیات دهندگان است، که بر اهمیت درک رویههای آن تأکید میکند. اظهارات متعدد در اسناد مبنی بر اینکه اکثریت مالیات دهندگان اعتراض میکنند، نشان میدهد که این نهاد به عنوان مؤثرترین راه اداری برای حل اختلافات مالیاتی در نظر گرفته میشود. این امر باعث میشود که رویهها و سوابق برای هر کسی که با اختلاف مالیاتی مواجه است، از اهمیت ویژهای برخوردار باشد.
3. شرکت در هیئت حل اختلاف مالیاتی، پیمایش فرآیند حسابرسی مالیاتی:
- حسابرسیهای مالیاتی معمولاً هر چهار تا پنج سال یک بار به دلیل قانون محدودیت انجام میشود. قانون محدودیت معمولاً 5 سال و برای معاملات فراساحلی 7 سال است. در موارد فرار مالیاتی ممکن است طولانیتر باشد.
- میتواند حسابرسی منظم (معمولاً هر پنج سال یک بار برای مالیات دهندگان با درآمد بالا) یا حسابرسی ویژه بر اساس ظن فرار مالیاتی باشد. حسابرسیهای ویژه نیاز به دلایل خاص و گاهی حکم دارند.
- اخطاریه 15 روز قبل از حسابرسی منظم، شامل دامنه و اسناد مورد نیاز الزامی است. این اخطاریه باید شامل حقوق مالیات دهنده نیز باشد.
- حسابرسیها میتواند حسابرسی دفتری (بررسی اسناد) یا حسابرسی میدانی متداولتر باشد که بسته به اندازه شرکت و مسائل مربوطه هفتهها تا ماهها طول میکشد. حسابرسیهای میدانی معمولاً فشرده هستند و میتوانند 8 تا 12 هفته طول بکشند.
- اخطاریه نتایج حسابرسی مالیاتی ارائه میشود که جزئیات تعدیلات، مقررات مربوط به قانون مالیات و دلایل خاص برای تعدیلات را شرح میدهد.
- مالیات دهندگان در طول حسابرسیها حقوق اساسی دارند و راهنمای در مورد این حقوق ارائه میدهد. این حقوق شامل مشاوره با بخش حامی مالیات دهندگان است.
- مالیات دهندگان میتوانند در شرایط خاص درخواست تعویق یا تعلیق حسابرسی را بدهند. تعویق را میتوان پس از دریافت اخطاریه درخواست کرد و تعلیق را در طول یک حسابرسی واقعی.
مدیریت مالیات فعالانه و درک فرآیند حسابرسی میتواند به طور بالقوه اختلافات آینده را کاهش دهد. اطلاعات مربوط به دفعات حسابرسی، رویههای اطلاعرسانی و حقوق مالیات دهندگان نشان میدهد که آمادگی برای حسابرسی مالیاتی بسیار مهم است. درک آنچه باید انتظار داشت و دانستن حقوق خود میتواند به انجام روان فرآیند و احتمالاً جلوگیری از اختلاف نظرهایی که منجر به اختلافات میشوند، کمک کند. تمایز بین حسابرسیهای منظم و ویژه نشان دهنده سطوح مختلف بررسی و شدت بالقوه است، به طوری که حسابرسیهای ویژه اغلب ناشی از ظن عدم انطباق است. شرح حسابرسیهای ویژه که در صورت ظن فرار مالیاتی آغاز میشوند نشان دهنده سطح بالاتری از تحقیقات در مقایسه با حسابرسیهای منظم است. این امر بر اهمیت گزارشدهی دقیق و به موقع مالیات برای جلوگیری از آغاز چنین حسابرسیهایی تأکید میکند.
4. شرکت در هیئت حل اختلاف مالیاتی، فرآیند اعتراض اداری:
- بررسی کفایت تحمیل مالیات:
- اعتراض اولیه ظرف 30 روز پس از اخطاریه نتایج حسابرسی، قبل از صدور صورتحساب مالیاتی، به رئیس دفتر مالیاتی منطقه ای یا ناحیه ای ارائه میشود.
- دفتر مالیاتی باید ظرف 30 روز پس از درخواست تصمیم بگیرد.
- صورتحساب مالیاتی و پرداخت:
- مالیات دهندگان ممکن است در صورت دریافت صورتحساب، برای جلوگیری از جریمه و بهره، مالیات ارزیابی شده را پرداخت کنند، حتی در حالی که اعتراض را پیگیری میکنند.
- جریمه عدم پرداخت میتواند قابل توجه باشد (به عنوان مثال، نرخ ثابت 3٪ به اضافه بهره). نرخ بهره میتواند قابل توجه باشد، در حال حاضر حدود 8.03٪ در سال.
- در صورت موفقیت اعتراض، سود به استردادها پرداخت میشود. نرخ بهره برای استردادها در حال حاضر حدود 1.2٪ در سال است، اما برای دورههایی که از اول اردیبهشت هر سال شروع میشود، میتواند 3.5٪ در سال باشد.
- اعتراض به دادگاه مالیاتی:
- درخواست باید ظرف 90 روز پس از دریافت صورتحساب مالیاتی ارائه شود.
- نیاز به ارسال نامه درخواست دارد.
- اعتراض به هیئت حسابرسی و بازرسی:
- همچنین ظرف 90 روز پس از صورتحساب مالیاتی. مهلت در نمودار در 3 ماه برای اعتراض ذکر شده است.
5. شرکت در هیئت حل اختلاف مالیاتی، بررسی قضایی اختلافات مالیاتی:
- اعتراض به دادگاه اداری یا دادگاه منطقهای ظرف 90 روز پس از تصمیم نامطلوب دادگاه مالیاتی.
- اعتراضات بیشتر به دادگاه عالی و سپس دادگاه عالی. هم مالیات دهنده و هم اداره مالیات میتوانند به تصمیمات دادگاه منطقهای اعتراض کنند.
- فرآیند قضایی طولانی است و به طور بالقوه چندین سال (2.5 تا 5 سال) طول میکشد. یک دعوای مدنی در دادگاه بدوی یا دادگاه تجدیدنظر معمولاً حدود 12 ماه طول میکشد.
- تصمیمات دادگاه عالی در مورد مسائل مالیاتی به صورت عمومی در دسترس است. تصمیمات اخیر دادگاه عالی شامل پروندههای مربوط به مالیات بر درآمد عمومی، مالیات شرکت و مالیات بر ارزش افزوده است.
پیگیری اختلافات مالیاتی از طریق سیستم قضایی تعهد قابل توجهی از زمان و منابع است، که نشان میدهد باید برای پروندههای اساسی یا زمانی که سایر راهها به پایان رسیدهاند، در نظر گرفته شود. مهلتهای طولانی برای اعتراضات قضایی (2.5 تا 5 سال) و دخالت سطوح مختلف دادگاه نشان میدهد که این یک فرآیند پیچیده و طولانی است. این امر نشان میدهد که مالیات دهندگان باید قبل از پیگیری این مسیر، مزایای بالقوه را در مقابل هزینهها و زمان صرف شده به دقت بسنجند.
6. شرکت در هیئت حل اختلاف مالیاتی، سازوکارهای حل اختلاف مالیاتی محلی:
- مالیاتهای محلی توسط دولتهای محلی وضع میشوند. قانون مالیاتهای محلی الزامات مالیاتی مربوط به مالیاتهای محلی را تعیین میکند.
- قانون مالیاتهای محلی بر این مالیاتها حاکم است.
- کمیته مشورتی مالیاتهای محلی در مورد قیمتهای بازار استاندارد برای اهداف مالیات بر دارایی بحث و تبادل نظر میکند. به نظر میرسد عملکرد این کمیته خاص ارزیابی است تا حل اختلاف عمومی. این کمیته طبق ماده 141 قانون اساسی مالیاتهای محلی تشکیل شده است.
- مرکز استان یک منطقه اداری خاص با اداره مالیات خود است.
اگرچه در مواد ارائه شده یک "هیئت حل اختلاف مالیاتی" خاص در سطح محلی در استان به صراحت شرح داده نشده است، اما وجود بخش اداره مالیات و تعاملات قبلی با پیشنهادات مالیات دهندگان نشان میدهد که اختلافات مالیاتی محلی در چارچوب استانی رسیدگی میشوند. اگرچه پرسش به طور خاص به "هیئت حل اختلاف مالیاتی" اشاره میکند، اما مواد تحقیقاتی عمدتاً بر سازوکارهای سطح ملی متمرکز است. با این حال، حضور بخش اداره مالیات در استان و نمونه تاریخی ادغام بازخورد مالیات دهندگان در قوانین مالیاتی محلی نشان میدهد که اختلافات مالیاتی محلی احتمالاً از طریق کانالهای اداری در استان رسیدگی میشوند. بررسی بیشتر رویههای خاص بخش اداره مالیات استان ارزشمند خواهد بود.
7. شرکت در هیئتها و کمیتههای حل اختلاف مالیاتی:
- اسناد ارائه شده جزئیات صریحی در مورد چگونگی عضویت یک مالیات دهنده عمومی در یک هیئت یا کمیته حل اختلاف مالیاتی در ایران، به ویژه در استان، ارائه نمیدهند.
- با این حال، وجود کمیته مشورتی مالیاتهای محلی نشان میدهد که نهادهایی با مشارکت اعضا وجود دارند، اگرچه تمرکز آنها ممکن است خاص باشد (به عنوان مثال، ارزیابی).
- سازمانهای حرفهای از موکلین خود در اختلافات مالیاتی نمایندگی میکنند که نشان دهنده نقش کارشناسان حقوقی است. این شرکتها تجربه گستردهای در نمایندگی از موکلین در تمام مراحل حل اختلاف مالیاتی دارند.
- کیان حساب خدمات حل اختلاف مالیاتی ارائه میدهند که بر مشارکت متخصصان حسابداری و مشاوره تأکید دارد. این شرکت به موکلین در کل فرآیند اختلاف مالیاتی، از آمادهسازی حسابرسی تا اعتراضات، کمک میکنند.
- فدراسیون سرمایهگذاری مالی تهران دارای کمیته حل اختلاف است که معیارهای عضویت آن شامل متخصصان حقوقی، دانشگاهیان و مدیران صنعت مالی است. این مورد خاص اختلافات سرمایهگذاری مالی است اما الگویی برای ترکیب کمیته در یک حوزه مرتبط را نشان میدهد. اعضا توسط رئیس کمیته خودتنظیمی منصوب میشوند و شامل قضات، دادستانها، وکلا، اساتید در رشتههای مرتبط و مدیران با تجربه در تجارت سرمایهگذاری مالی هستند.
احتمالاً مشارکت مستقیم مالیات دهندگان عمومی در هیئتهای حل اختلاف مالیاتی محدود است و فرآیند عمدتاً شامل ارائه پرونده خود یا نمایندگی توسط متخصصان است. عدم وجود اطلاعات صریح در مورد عضویت مالیات دهندگان عمومی در مواد ارائه شده، در مقابل نقشهای مفصل شرکتهای حقوقی و حسابداری، نشان میدهد که "شرکت" برای اکثر مالیات دهندگان به معنای تعامل با فرآیندهای اداری و قضایی موجود است تا خدمت در هیئتهای تصمیمگیری. ساختار کمیته حل اختلاف الگویی بالقوه برای نهادهای تخصصی حل اختلاف در ایران ارائه میدهد که شامل ترکیبی از تخصص حقوقی، دانشگاهی و صنعتی است. در حالی که خاص سرمایهگذاری مالی است، معیارهای عضویت مفصل برای کمیته نمونهای از نحوه تشکیل نهادهای تخصصی برای حل اختلاف در ایران را ارائه میدهد. این ممکن است بینشی در مورد ترکیب سایر کمیتههای مشابه، حتی اگر مستقیماً مربوط به اختلافات مالیاتی عمومی نباشد، ارائه دهد.
8. شرکت در هیئت حل اختلاف مالیاتی، حل اختلاف جایگزین در زمینه مالیات:
- تحقیقات نشان میدهد که سازوکارهای رسمی مانند میانجیگری یا داوری برای اختلافات مالیاتی عمومی در ایران به طور گسترده در دسترس نیست.
- با این حال، دولت ایران بندهای داوری را در معاهدات مالیاتی برای حل مؤثرتر اختلافات مالیاتی بینالمللی وارد کرده است. این کار از طریق «قانون هماهنگی امور مالیاتی بینالمللی» انجام میشود.
- توافقات غیررسمی ممکن است از طریق بحث و مذاکره در طول حسابرسی مالیاتی رخ دهد.
- حل اختلاف جایگزین در کره برای تجارت بینالمللی و معاملات داخلی تخصصی محبوبیت بیشتری پیدا میکند. شامل داوری، میانجیگری، سازش و مشاوره است.
رویکرد ایران به حل اختلاف مالیاتی عمدتاً از طریق اعتراضات اداری و قضایی است و برای مسائل مالیاتی داخلی رسمی محدود متکی است. اظهار صریح در منابع متعدد مبنی بر عدم وجود سازوکارهای رسمی برای اختلافات مالیاتی در ایران نشان دهنده ترجیح مسیرهای اعتراض سنتی است. ورود داوری برای اختلافات مالیاتی بینالمللی نشان دهنده یک روند بالقوه آینده به سوی ادغام در سایر زمینههای حل مالیات است. تصویب خاص بندهای داوری در امور مالیاتی نشان میدهد که دولت ارزش را در برخی زمینهها تشخیص میدهد و ممکن است استفاده از آن را به اختلافات مالیاتی داخلی در آینده گسترش دهد.
9. شرکت در هیئت حل اختلاف مالیاتی ، ملاحظات کلیدی و حقوق مالیات دهندگان:
- مالیات دهندگان حق دارند از حسابرسی مالیاتی مطلع شوند.
- حق مشاوره با بخش حامی مالیات دهندگان در صورت نقض حقوق در طول حسابرسی.
- حق اعتراض به درخواستهای اجباری سوابق مالیاتی در طول حسابرسیهای ویژه.
- حق درخواست از کمیته حمایت از مالیات دهندگان برای تعلیق اقدامات غیرقانونی یا ناعادلانه توسط مقامات مالیاتی در طول حسابرسیها.
- حق محرمانه بودن اطلاعات مالیات دهندگان. اطلاعات و اسناد ارائه شده توسط مالیات دهندگان محرمانه نگهداری میشود.
- قانون مالیات حقوق اساسی مالیات دهندگان مربوط به حسابرسیهای مالیاتی و استانداردهای رفتار تشریح میکند.
- مالیات دهندگان حق دارند اخطاریه حسابرسی مالیاتی برنامهریزی شده، دامنه آن و نتایج را دریافت کنند.
- در صورت اعتراض مالیات دهندگان به هر اقدام یا اعتقاد به نقض حقوق خود، میتوانند با بخش حامی مالیات دهندگان مشورت کنند.
قانون مالیات ایران چندین محافظت برای مالیات دهندگان در طول حسابرسیها و فرآیند حل اختلاف فراهم میکند و بر عدالت رویهای تأکید دارد. برشمردن حقوق خاص مالیات دهندگان مربوط به اطلاعرسانی حسابرسی، مشاوره، اعتراض به درخواستهای اطلاعات و حمایت در برابر اقدامات ناعادلانه، نشان دهنده یک چارچوب قانونی است که برای اطمینان از درجهای از عدالت در رسیدگیهای مالیاتی، حتی در غیاب گسترده، طراحی شده است.
شرکت در هیئت حل اختلاف مالیاتی، اختلافات مالیاتی در ایران میتواند شامل مسائل پیچیده تفسیری، به ویژه در زمینههایی مانند معاملات فرامرزی و طبقهبندی درآمد باشد. مطالعات موردی نشان میدهد که اختلافات مالیاتی اغلب ناشی از اختلاف نظر در مورد نحوه اعمال قوانین مالیاتی در موقعیتهای خاص، مانند طبقهبندی پرداختهای نرمافزار یا ارزیابی کالاهای وارداتی است. این امر بر لزوم تفسیر دقیق مقررات مالیاتی و احتمالاً جستجوی مشاوره تخصصی تأکید میکند. فرار مالیاتی همچنان یک نگرانی است که منجر به اقدامات اجرایی توسط سازمان مالیات، از جمله ردیابی داراییهای پنهان میشود. مثال مالیات دهندگان فراری که داراییها را پنهان میکنند نشان میدهد که عدم انطباق یک مسئله است که مقامات مالیاتی به طور فعال به آن رسیدگی میکنند. این نشان میدهد که در حالی که سازوکارهای حل اختلاف برای اختلافات وجود دارد، تمرکز بر مجازات فرار مالیاتی عمدی نیز وجود دارد.
نتیجه گیری و توصیهها:
سیستم حل اختلاف مالیاتی ایران شامل سازمان خدمات مالیات، دادگاه مالیاتی و سیستم قضایی است. درک فرآیند حسابرسی مالیاتی و حقوق مالیات دهندگان بسیار مهم است. مالیات دهندگان میتوانند از طریق رویههای اعتراض اداری (دادگاه مالیاتی) اعتراض کنند و برای اختلافات قابل توجه، به بررسی قضایی متوسل شوند. توصیه میشود که کسبوکارهای خارجی یا افراد در صورت مواجهه با اختلافات مالیاتی، به دنبال مشاوره حقوقی و حسابداری حرفهای در مراحل اولیه باشند. در حالی که سازوکارهای رسمی حل اختلاف جایگزین محدود است، امکان توافقات غیررسمی وجود دارد. اختلافات مالیاتی محلی در استان احتمالاً از طریق بخش اداره مالیات استانی رسیدگی میشوند.
توصیههایی برای کسبوکارها یا افراد خارجی که با اختلافات مالیاتی مواجه هستند:
- فرآیند حسابرسی مالیاتی و حقوق مالیات دهندگان را درک کنید.
- از فرآیند اعتراض اداری (دادگاه مالیاتی) استفاده کنید.
- برای اختلافات قابل توجه، بررسی قضایی را در نظر بگیرید.
- در مراحل اولیه، به دنبال مشاوره حقوقی و حسابداری حرفهای باشید.
- از در دسترس بودن محدود رسمی و امکان توافقات غیررسمی آگاه باشید.
- رویههای خاص اختلافات مالیاتی محلی در استان سکونت، که احتمالاً شامل بخش اداره مالیات استانی میشود را بشناسید.
جداول کلیدی:
- جدول: مراحل حل اختلاف مالیاتی در ایران
مرحله | نهاد مسئول | بازه زمانی تقریبی | اقدام/هدف کلیدی |
حسابرسی مالیاتی | سازمان خدمات مالیاتی ملی (NTS) | هفتهها تا ماهها | بررسی انطباق مالیاتی |
اخطاریه نتایج حسابرسی | سازمان خدمات مالیاتی ملی (NTS) | پس از اتمام حسابرسی | اطلاعرسانی یافتهها |
بررسی کفایت تحمیل مالیات (RATI) | دفتر مالیاتی منطقهای/ناحیهای | 30 روز از اخطاریه | اعتراض اداری اولیه |
صورتحساب مالیاتی | سازمان خدمات مالیاتی ملی (NTS) | پس از ارزیابی | مطالبه رسمی پرداخت |
اعتراض به دادگاه مالیاتی | دادگاه مالیاتی | 90 روز از صورتحساب مالیاتی | اعتراض اداری مستقل |
اعتراض به هیئت حسابرسی و بازرسی | هیئت حسابرسی و بازرسی | 90 روز از صورتحساب مالیاتی | اعتراض به نهاد حسابرسی دولتی |
اعتراض به دادگاه اداری | دادگاه اداری | 90 روز از تصمیم دادگاه مالیاتی | بررسی قضایی |
اعتراض به دادگاه عالی | دادگاه عالی | 90 روز از تصمیم دادگاه بدوی | بررسی قضایی بیشتر |
اعتراض به دادگاه عالی (فرجام خواهی) | دادگاه عالی | 90 روز از تصمیم دادگاه عالی | بررسی قضایی نهایی |
- جدول: نهادهای کلیدی حل اختلاف مالیاتی در ایران
نهاد | نقش اصلی در حل اختلاف مالیاتی | ویژگیها/خصوصیات کلیدی |
سازمان خدمات مالیات | ارزیابی اولیه، حسابرسیهای مالیاتی و اعتراضات اداری داخلی | مرجع مالیاتی اداری |
دادگاه مالیاتی | اعتراض اداری مستقل به طور خاص برای اختلافات مالیاتی | نهاد مستقل اعتراضات مالیاتی زیر نظر دفتر نخست وزیر |
هیئت حسابرسی و بازرسی | اعتراض اداری برای اقدامات نهادهای دولتی از جمله مالیات | نهاد حسابرسی دولتی |
دادگاههای اداری | سطح اول بررسی قضایی اعتراضات مالیاتی | بخشی از سیستم قضایی |
دادگاههای عالی | سطح بالاتر بررسی قضایی پروندههای مالیاتی | سطح بالاتری از سیستم قضایی |
دیوان اداری کشور | بالاترین مرجع قضایی در ایران | بالاترین دادگاه در ایران |