تشکیل پرونده مالیاتی در ایران ـ راهنمای کامل
تشکیل پرونده مالیاتی، نخستین گام برای شروع هرگونه فعالیت اقتصادی قانونی در ایران محسوب می‌شود. این فرآیند، نه تنها برای پرداخت مالیات ضروری است، بلکه به عنوان یک پیش‌نیاز برای انجام بسیاری از امور تجاری و قانونی دیگر نیز مطرح می‌گردد. از استفاده از پایانه‌های فروشگاهی و درگاه‌های پرداخت الکترونیکی گرفته تا بهره‌مندی از تسهیلات بانکی و تعاملات قانونی با سایر سازمان‌ها و شرکت‌ها، داشتن پرونده مالیاتی یک امر حیاتی است. بر اساس قوانین تجارت و مالیات‌های مستقیم، تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی ملزم به تشکیل پرونده هستند و عدم انجام آن می‌تواند منجر به تبعات ناخوشایندی از جمله توقیف اموال و ممنوع‌الخروجی گردد.
مهلت قانونی تشکیل پرونده مالیاتی
مهلت قانونی برای تشکیل پرونده مالیاتی بسته به نوع شخص، یعنی حقیقی یا حقوقی بودن، متفاوت است.
برای اشخاص حقوقی: شرکت‌ها و سایر اشخاص حقوقی موظف هستند ظرف مدت 2 ماه از تاریخ ثبت شرکت، نسبت به تشکیل پرونده مالیاتی اقدام نمایند. در همین بازه زمانی، پرداخت مالیات حق تمبر سهام و سهم‌الشرکه نیز الزامی است. تأخیر در تشکیل پرونده و پرداخت حق تمبر می‌تواند منجر به جریمه‌هایی سنگین، گاهاً تا دو برابر مبلغ اولیه حق تمبر، شود.
برای اشخاص حقیقی: صاحبان مشاغل و کسب‌وکارها باید ظرف مدت 4 ماه از تاریخ شروع فعالیت، برای تشکیل پرونده مالیاتی اقدام کنند. لازم به ذکر است که تاریخ شروع فعالیت ممکن است با تاریخ دریافت پروانه کسب متفاوت باشد و مبنای محاسبه این مهلت، زمان آغاز به کار واقعی فرد در شغل مورد نظر است.
شایان ذکر است برای تشکیل پرونده مالیاتی که در برخی مناطق، مانند حوزه مالیاتی غرب تهران، به دلیل انجام بازدیدهای مربوط به املاک و مستغلات توسط اداره دارایی، فرآیند تشکیل پرونده ممکن است زمان بیشتری به طول انجامد. این موضوع نشان می‌دهد که علاوه بر رعایت مهلت قانونی، آگاهی از رویه‌های محلی نیز در تسریع این فرآیند مؤثر است.
مالیات بر درآمد چیست؟
مراحل گام به گام تشکیل پرونده مالیاتی
در سال‌های اخیر، سازمان امور مالیاتی کشور به منظور تسهیل فرآیندها و کاهش مراجعات حضوری، تشکیل پرونده مالیاتی را به صورت الکترونیکی و از طریق سامانه tax.gov.ir (موسوم به سامانه مایتکس) امکان‌پذیر ساخته است. مراحل کلی این فرآیند به شرح زیر است:
مرحله 1: پیش ثبت نام در نظام مالیاتی:
ابتدا به وب‌سایت سازمان امور مالیاتی به آدرس tax.gov.ir مراجعه نمایید. از قسمت "خدمات اصلی مالیاتی"، گزینه "پیش ثبت نام و ثبت نام الکترونیک" را انتخاب کنید. در این مرحله، نوع مودی (حقیقی یا حقوقی) را مشخص نموده و اطلاعات اولیه نظیر کد ملی، تاریخ تولد/ثبت، و کد پستی را وارد نمایید.
مرحله 2: تکمیل و تأیید اطلاعات اولیه:
پس از انجام پیش ثبت نام، نسبت به تکمیل اطلاعات تفصیلی شخص حقیقی یا شرکت حقوقی اقدام نمایید. صحت اطلاعات وارد شده را به دقت بررسی و تأیید کنید.
مرحله 3: دریافت نام کاربری و رمز عبور:
در صورت تکمیل موفقیت‌آمیز مراحل پیش ثبت نام و تأیید اطلاعات اولیه، سیستم به شما یک نام کاربری و رمز عبور اختصاص می‌دهد. این اطلاعات معمولاً از طریق پیامک نیز برای شما ارسال می‌گردد.
مرحله 4: تکمیل اطلاعات مربوط به فعالیت اقتصادی:
با استفاده از نام کاربری و رمز عبور دریافتی، وارد سامانه شوید و اطلاعات مربوط به فعالیت اقتصادی خود را تکمیل نمایید. این اطلاعات شامل نوع فعالیت، کد آیسیک (ISIC)، و محل دقیق کسب‌وکار می‌باشد.
مرحله 5: ارائه اسناد و مدارک به اداره مالیاتی مربوطه:
در این مرحله، اسناد و مدارک مورد نیاز را به صورت الکترونیکی از طریق سامانه بارگذاری نمایید.1 در برخی موارد، ممکن است ارائه فیزیکی مدارک نیز مورد نیاز باشد. اداره مالیاتی مربوطه بر اساس محل کسب‌وکار شما تعیین می‌گردد.
مرحله 6: اعتبارسنجی اطلاعات و مدارک:
اداره مالیاتی پس از دریافت اطلاعات و مدارک، نسبت به بررسی و اعتبارسنجی آن‌ها اقدام می‌کند. این فرآیند ممکن است شامل بررسی صحت آدرس کسب‌وکار از طریق بازدید میدانی نیز باشد.
مرحله 7: دریافت کد رهگیری و تکمیل فرآیند:
در صورت تأیید اطلاعات و مدارک ارائه شده، یک کد رهگیری به شما تخصیص داده می‌شود. دریافت این کد به منزله تکمیل فرآیند تشکیل پرونده مالیاتی است.
این فرآیند الکترونیکی با هدف افزایش کارایی، کاهش هزینه‌ها و بهبود دقت در ثبت اطلاعات مودیان طراحی شده است. تأکید بر اعتبارسنجی اطلاعات، از جمله از طریق بازرسی‌های احتمالی، نشان‌دهنده اهمیت صحت و دقت اطلاعات ارائه شده از سوی مودیان است. کد رهگیری نیز به عنوان مدرکی برای ثبت نام و پیگیری‌های آتی در اختیار مودی قرار می‌گیرد.
مدارک مورد نیاز برای تشکیل پرونده مالیاتی
مدارک مورد نیاز برای تشکیل پرونده مالیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت است.
تشکیل پرونده مالیاتی برای اشخاص حقیقی:
- تصویر کارت ملی (پشت و رو).
- تصویر صفحه اول شناسنامه.
- تصویر جواز کسب واحد صنفی از مراجع ذی‌ربط.
- تصویر آخرین قبض تلفن مربوط به واحد اقتصادی محل فعالیت.
- تصویر سند مالکیت یا اجاره نامه ملک محل فعالیت (به نام مودی).
- تصویر کارت بازرگانی مودی (در صورت وجود).
- تصویر وکالت‌نامه نماینده قانونی یا گواهی آن.
- تاییدیه کد پستی.
- اطلاعات حساب بانکی.
تشکیل پرونده مالیاتی برای اشخاص حقوقی:
- اصل و کپی کلیه مدارک شرکت شامل اساسنامه، آگهی تأسیس، روزنامه رسمی، شرکت‌نامه، اظهارنامه ثبت شرکت‌ها و مهر شرکت.
- اصل و کپی مدارک شناسایی اعضای هیئت مدیره.
- اصل گواهی امضای صاحبان امضای مجاز در دفترخانه اسناد رسمی.
- فیش واریزی دو در هزار سرمایه اولیه شرکت در بانک ملی.
- کپی پروانه فعالیت یا جواز فعالیت.
- تاییدیه کد پستی.
- آخرین تغییرات روزنامه رسمی.
- قبض آب، برق، گاز و تلفن محل شرکت.
- دفترچه مشخصات اعضای شرکت.
- وکالت‌نامه یا معرفی‌نامه کتبی در صورت عدم حضور مدیرعامل.
راهنمای جامع تشکیل پرونده مالیاتی در ایران ـ کیان حساب پاکدشت
